Dil Bağı ve Dil Bağı Kesilmesi Sonrası Dil Hareketleri İle İlgili Birkaç Bilgi ...

Görsel kaynağı: pngimg.com

Dilimiz neredeyse tamam yakın kas dokusundan oluşan ve kompleks hareketleri yapabilen bir organdır. Belki basit bir kelimenin söylenmesi esnasında bile beynimizden gelen ve dil kasları içerisinde farklı sinirsel yollar ile farklı yönlerde hareketlerin yapılmasını sağlayan kas gruplarının koordineli çalışması gerekmektedir. Dil bağı ile kısıtlanmış ve uzun süre boyunca dil hareketleri kısıtlanmış bir bireyde dil bağı kesildikten sonra, normal konuşma (hatta meme emme!) ve diğer dil fonksiyonlarında hemen düzelme beklenilmesi yanlış olabilir.

Dil bağı kesilmesi sonrasında dilin normal hareketlerine gelme süresi ile ilgili olarak aşağıdaki bilgileri vermek gerekmektedir:

• Dilin ucuna kadar ulaşan Tip I ön dil bağı olan bebeklerde, dil hareketleri ciddi bir şekilde kısıtlandığından, dil bağı kesilmesi sonrasında dilin öğrenilmesi gereken kas aktivitesi ve hareketleri oldukça fazla olabileceği tahmin edilebilir. Hatta, Tip 1 ön dil bağı olan ve kestiğim genç erişkin hastalarımızda, dilin ucunu yukarıya kaldırması söylenildiğinde, hastaların bu hareketi yapamadığı ve haftalar sonra dil ucunu yukarıya kaldırabildiği gözlemlenmiştir. Yani, dilin ucunda kadar ulaşan ve dilin ağız tabanına ileri derecede sabitlendiği hastalarda, en kısa süre içerisinde dil bağı ameliyatı yapılması ve dilin hareketlenme süresi için oldukça önemlidir.
• Dil bağının dilin ucunda kadar ulaşmadığı ancak yine geç fark edilen ya da geç kesilen hastalarda, bazı kelimelere özel konuşma esnasında yuvarlama ya da netlik bozulması olabilmektedir. Bu hastalarda, uygun çevresel ortam, konuşma terapisi ve hastanın motivasyonu ile dil bağı operasyonu sonrası haftalar içerisinde düzelme elde edilebilir.
• Arka dil bağı (submukozal dil bağı - görünmeyen ve elle muayene ile anlaşılan dil bağı) olan ve fark edilmediğinden emzirme zorluğu ya da meme reddi ortay çıkmış olan bebeklerde, dil bağı kesilse bile bebeğin yeninden meme emmeyi öğrenmesi ve annenin yeninden süt salgılamaya başlaması oldukça zordur. Sütten kesilme aşamasında kesildiğinde bile, erken dönemde emzirme danışmanlarının da desteği ile meme emmeye yeninden bebek hastalarım oldu. Memeden kesildikten sonra uzun zaman geçen hastalarda, yeniden bebeğim meme emmeye başlaması oldukça zordur.
• Dil bağı olan hastalarda ilave olarak dil kullanımını etkileyen, sinirsel bir hastalık, beyin hasarı, ilaç kullanımı, psikiyatrik bozuklukların varlığında, dil bağı dil ucuna kadar ulaşmasa bile; dil fonksiyonlarında ciddi bir etkilenme olabilir. Bu örnek olarak, yarı felçli bir bacağı olan hastanın, bacağına az miktarda yük bağlanmasında bile yürüyememesine benzemektedir. Aynı mantıkla, dil bağı kesilmesi sonrasında yine dilin normal fonksiyonlarını yapabilir hale gelebilmesi için ok uzun zaman (aylar hatta yıllar) gerekebilmektedir.

• Dil kaslarının, dil bağı kesilmesi sonrasında normal çalışabilir hale gelebilmesinin beyindeki sinirsel yolların ve kas koordinasyonlarının normale gelebilmesi anlamına gelmektedir yani basit bir yukarı ya da aşağıya hareket olmayıp, öğrenilmesi gereken koordineli ve kompleks hareketler olduğu unutulmamalıdır. 6 aydan küçük bebeklerde dil bağının neden olduğu en büyük sorun beslenme bozuklukları (meme emerken zorlanma, gaz yutma, erken ek gıdaya başlama, reflü, bebeğin sütten kesilmesi ...) iken, bebek büyüdükçe konuşma gelişimi açısından da sorunlara neden olabilmektedir. 
• Yurt dışında dil bağı kesilmesi sonrasında sadece konuşma ve dil terapisi değil; dilli itme yutma modelini değiştirilmesinin amaçlandığı "myofunctional therapy" de yapılmaktadır. "Myofunctional therapy" ya da "miyofonksiyonel terapi"dil işlevlerinin yeniden eğitilmesi, nefes alma, çiğneme ve yutma konularında yardım etmek amacıyla yapılmaktadır (dilde hareket ve normal yutma hareket kalıplarını teşvik etmek için kullanılan egzersiz ve terapileri içermektedir). Özellikle beslenme bozukluğu olan küçük bebeklerde faydalıdır. Bebeğin miyofonksiyonel terapist, konuşma terapisti, emzirme danışmanı gibi işlem sonrasında yardımcı birimden destek alması, bilgili ve motive bir aile ortamının olması, dil fonksiyonlarının erkenden normalleşmesi için faydalı olmaktadır.
• Dil bağının dil ucuna kadar ulaştığı bebklerde, uzun dönemde dilde yanlara doğru büyüme (kısa ve geniş dil görünümü), dil ucunda çatallanma olması gibi yapısal değişiklikler ortaya çıkabilmektedir. Dil bağı kesilmesi işlemi yıllar sonra yapıldığında, çocuğun büyümesinin devam etmesi ile bu sorunlarda azalma ortaya çıkabilir ancak tamamen ortadan kalkmayabilir.

Görsel kaynağı: pngimg.com

Bebeğinizde dil bağı fark edildiğinde, erkenden kesilmesi sadece meme emerken ortaya çıkan sorunların ortadan kalkması ya da bebeğin daha uzun süre anne sütünden yararlanması için değil; çocuğunuzun dil yapısı ve fonksiyonlarındaki etkilenmeden en kısa süre içerisinde kurtulması için gerekmektedir. Meme emerken çok az etkilenme neden olan ve dil ucuna kadar ulaşmayan Tip 3 ön dil bağı olan, erişkin yaşa gelmiş olan hastalarda, hızlı konuşurken netlik bozulması ya da bazı kelimelerin söylenilirken zorlanma olması şikayetleri nedeniyle dil bağı kesilmesi işlemi yapılabilmektedir. Bebeklik çağında, işlem sonrasında hiçbir ilave terapiye gerek duyulmadan ve basit bir iki makas darbesi ile yapılabilen dil bağı kesilmesi yerine; erişkin yaşta yapılan ve sonrasında aylarca konuşma terapisinin gerektiği bir işleme dönüşmüş olmaktadır. Konu ile ilgili bilgilerin son yıllarda netleşmesi, eski kaynaklarda "sorun yaratıyorsa beklenilmesi" önerisinin bulunması, tedavi gecikmesine neden olmaktadır.

Kaynak linkler:

1. Tongue-tie (Ankyloglossia) | American Academy of Otolaryngology ...
2. Tongue ties and breast feeding - NCBI - NIH
3. Breastfeeding: what to do about ankyloglossia, lip-tie | AAP Gateway
4. Treatment of Ankyloglossia and Breastfeeding Outcomes: A ...
5. Ankyloglossia in the Infant and Young Child - American Academy of ...
6. Tongue Ties and Breastfeeding: Exploring the Controversy
7. Frenotomy for Tongue-Tie: Seeking an Evidence-Based Approach ...
8. When newborns struggle to breast-feed, a simple surgery may be the ...
9. Tongue tie
10. Tongue-tie (ankyloglossia) - Mayo Clinic
11. Academy of Orofacial Myofunctional Therapy - AOMT

Dr. Murat Enöz
KBB & BBC Uzmanı (MD, Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgeon - ENT Doctor in Istanbul)

Muayenehane (Private Office):

Adres (Address): İncirli Cad., No:41, Kat:4, Dilek Pastanesi Üstü (Dilek Patisserie Building), Posta kodu: 34147, Bakırköy - İstanbul

Randevu Tel (Appointment Phone): 0212 561 00 52

E-mail: muratenoz@gmail.com

​Cep tel (Mobile phone): (+90) 533 6550199

Fax: (+90) 212 542 74 47